Glutenvrij in Noordoost India - This might be glutenfree

Dit gebied bestaat uit zeven deelstaten en ook wel de ‘zeven zusters’ genoemd. Er is nog vrij weinig toerisme in het grootste deel van deze regio en dus geen informatie over glutenvrij in Noordoost India. Dit gebied is onbezoedeld door massatoerisme maar tegelijk is dit een extra uitdaging, want er is weinig informatie te vinden over voedsel.

Dit deel van India grenst aan verschillende landen: China in het noorden, Bhutan in het westen, Myanmar in het zuiden en oosten. Met Bangladesh in het westen om deze staten bijna af te snijden van de rest van India. In Noordoost wonen waanzinnig veel verschillende stammen, met eigen talen en eetgewoontes. Ik geef toe dat ik lichtelijk in paniek raakte toen ik dat las.

Dzuku vallei, Nagaland. Over episch uitzicht gesproken.

Let op!

Een aantal ingrediënten in die Indische keuken zijn potentieel gevaarlijk wanneer je glutenvrij moet. Dit gaat voornamelijk om voorverpakte dingen, zoals snacks.

Hing/Asafoetida: een smaakvol poeder dat men vaak door Indische gerechten mixt. Het is een wat plakkerige substantie, en soms gemengd met bloem om het beter hanteerbaar te maken. Dit zit vaak in Masala kruidenmixen uit winkels, in papadum of zakjes met snacks.

Gram/besan: kikkererwtmeel dat van nature glutenvrij is, maar in India soms gemixt met maida. En maida = pure gluten. Hier ben ik heel ziek van geworden. Er zijn een aantal momenten geweest dat ik zonder goede reden een beetje ziekig was. Ik denk dat ik hier wat van binnen heb gekregen!

Nagaland

Onze eerste stop in Noordoost. De meeste mensen spreken een plaatselijk dialect en daarnaast Engels. Hindi wordt hier en daar ook als ‘extra‘ taal gebruikt.

Mij wordt verteld door een inwoner dat rijst, vlees en groente tijdens een maaltijd de gebruikelijke combinatie is. Op de menukaart staat naast rijst ook eigenlijk altijd Fried rice, Chow (noodels, gluten), momo’s (dumplings, gluten) en currie met vlees. Voor de curry staan varken, kip, vis en schaap vaak op het menu, maar hier en daar wordt ook hond verkocht. Een van mijn Indische vrienden moest vreselijk lachen toen ik hem vroeg waarom er zo weinig zwerfhonden waren… Maar ik heb geen idee of ze echt naar keukens verdwijnen!

Vegetable rice

In de kleine restaurants of ‘rice hotels’ is weinig keuze. Vegetable rice is bijna overal verkrijgbaar, van wat ik heb gezien. Dat is een berg witte rijst, droge aardappel ‘iets’, gekookte kool, linzen en een chutney. Chutney is een pittig zijgerecht wat men maakt door chilipepers, gefermenteerde visje, zout en misschien een tomaat of aardappel fijn te stampen en te mixen.

Rice en curry heb het verschillende keren gegeten; het recept lijkt overal vrijwel hetzelfde. Hoe het met de papedum zit in dit deel van India is me niet helemaal duidelijk. Ik heb er verschillende keren naar gevraagd, maar niemand leek te weten wat erin zit. ‘Die kopen we bij de winkel.‘ Mja, niet goed genoeg om te kunnen eten dus.

Veg rice. Marnix heeft de helft van de papadum ook wel ‘papper’ genoemd, al opgegeten. Met een bord Chow op de achtergrond; pure gluten.

Gebakken rijst is ook vaak te krijgen, met groente, ei of vlees. Sojasaus zit regelmatig ergens door, dus altijd even checken bij het bestellen.

Lokaal koken — Lokaler dan dit wordt het voedsel niet. Schoon? Zeker niet. Schone pannen? Meh. Eten dat in het zand valt afspoelen? Meh. Roestig kapmes gebruik om vlees mee te snijden? Jup. Ach, alles is gekookt.

Meghalaya

Next stop. Hier hebben we vrij weinig tijd doorgebracht, dus het is lastig hier veel over te zeggen. Tijdens ons bezoek hebben we de ’levende bruggen’ bezocht. In dit gebied (vlak boven Bangladesh) is niet veel te vinden qua restaurants. Wanneer je voedsel wilt hebben, moet je dit bestellen waar je overnacht. Het voedsel dat men serveert bij homestays is niet overal hetzelfde. In de omgeving worden snacks verkocht, zoals chips, gekookte eieren, bananen en misschien een omelet.

Langs de weg staan soms kraampjes waar je geroosterde maiskolven kunt kopen. In het zuiden van Meghalaya leek het voedsel wat meer op het eten in Nagaland: rijst, gekookte groente en droge currie. Wanneer je hogerop komt, wordt het eten gaandeweg steeds meer ’Indisch‘. Op de borden van restaurants staan verschillende curries en thalies (variant van de veg. rice) om je naar binnen te lokken.

Assam

In Guwahati, de hoofdstad van Assam is veel eten te vinden. ‘Gewone’ restaurants en duurdere zaken. Biryani, gebakken rijst, thali’s en dosa’s (de flinterdunne pannenkoeken van linzen die meestal glutenvrij zijn) lijken overal te zijn. Hier en daar een idly, een gefermenteerde rijstpannenkoek. Delen van Nagaland en Meghalaya voelen echt anders aan dan de rest van India. Assam lijkt het randgebied; het noorden, centraal en zuiden van Assam verschillen allemaal van elkaar. Welk voedsel waar te vinden is, hangt af van je locatie. Sinasappels, limoenen en granaatappels lijken overal te zijn. Een speciaal gerecht dat alleen in Assam gegeten wordt, is duif. Dus mocht je in een avontuurlijke bui zijn…

Kleine gefrituurde balletjes van linzen en potentieel rijstmeel. Soms met een vulling van aardappel, ei, groente of pepers, of allemaal. Ze zien er dodelijk gluten uit. En dat zijn ze misschien soms ook, dus navragen! Het meel maakt men soms met gluten. Pakoras zijn ook een interessante snack in andere gedeeltes van India!

Voedsel opties

Het voedsel dat mensen thuis vaak eten, is witte rijst en dal met verschillende bijgerechten van gemixte groente, vis en vlees. Pickle en chutney worden er vaak bij geserveerd. Dit is een standaard lunch maar wordt ook wel tijdens het avondeten (tussen tien en twaalf avonds) gegeten.

Een van de heerlijke maaltijden die we tijdens ons bezoek in Assam voorgeschoteld kregen. Een ‘gewone’ lunch van een Indisch gezin. Hier twee soorten groentecurrie, een viscurrie met aardappels en rijst. Lunchtijd: kwart over drie.

In de winter wordt vaak in de tuin boven een vuurtje gekookt in Assam. Dienbladen met ingrediënten naar buiten en aardappels roosteren in het vuur.

Ons bezoek was tijdens Bihu, een oogstfeest dat halverwege januari gevierd wordt. Om dit echt mee te maken moet je eigenlijk een dorp bezoeken, het liefst met een local. Tijdens de Assamese feestdagen worden speciale snacks bereid, waarvan de ingrediënten allemaal hetzelfde zijn: rijstmeel, kokos(schaafsel) en jaggary (een soort harde stroop). De vorm is niet hetzelfde, dus de smaak is steeds anders!

Thee, kokosschaafsel, Pittu (rol met gebakken rijstmeel en kokosstroop-vulling. Daarnaast verschillende soorten kokosballetjes: met kokosolie, jaggary en sesamzaad. En een glutenkoekje voor Marnix, waardoor het kokosschaafsel ook wat zo zo wordt…

Bihu is all about the fire! Deze berg was een paar seconden later een enorme vuurbal. De meeste mensen beginnen hier weg te rennen.

Arunachal Pradesh

Rejoice! Ook hier is de ’rice’ overal te krijgen. We bezoeken alleen Ziro en heel kort Itanager, dus de info is was beperkt en potentieel niet helemaal van toepassing op het hele gebied.

Dus wat staat er op de menukaart van een typisch fastfood restaurantje? De gerechten die worden aangeboden lijken in dit deel van de regio overal ongeveer hetzelfde te zijn. Een selectie met ontbijtvoedsel: maggi (gluten) omelet en rijst. Een aantal glutendingen zoals Parathas. Voor lunch rijst, met groente, kip, vis of beef. Ik geloof dat ze hier daadwerkelijk koe eten, maar het zou ook buffalo kunnen zijn. Een aantal Chinese items, allemaal gluten, zoals Chow, Momo’s en Thukpa. Verder currie met verschillende soorten vlees. Soep. Gebakken rijst. De keuze voor mij is niet zo groot, maar ik verhonger niet. Ik geniet van rijst met groente of ei, dus ik ben wel goed.

‘Egg rice' — ‘Egg rice’ met een griezelige papedum/papper die ik snel naar Marnix overhevel. Dal, gekookte groente en curry.

Apatani

In het deel dat wij bezoeken woont de Atapani tribe. Zij hebben hun eigen specifieke gerechten, die waarschijnlijk alleen in homestays te vinden zijn, als je die ergens kunt vinden. Of in ons geval bij iemand thuis die je leert kennen. In de dorpjes rondom Ziro zijn namelijk weinig restaurants te vinden.

Kajji: rijst met een bizar pittige saus, gemaakt van gedroogde vis, groene bonen, spinazie en afschuwelijk veel groene pepers.

Als je de kans krijgt, probeer dan Sudu! Een specialiteit in de Apatani keuken. Dit gerecht maakt men met groene bamboestengels, die worden gevuld met rijst, kip, varken, ei of groente. In sommige wordt maar een ingrediënt gestopt, in anderen een mix. Ze worden rechtop naast een vuurtje geplaatst zodat de binnenkant gestoomd wordt. De geur van bamboe blijft wat in het eten hangen en het heeft een hele eigen smaak!

Eervolle vermelding: Apo

Maar de naam voor de rijstwijn die locals gebruiken is O, bereid met gefermenteerde rijst. De wijn wordt op smaak gebracht met een soort cake van zwarte linzen en masalakruiden (echt glutenvrij, ik heb het zorgeloos gedronken). Lokaal bereid en verkocht in 2 literflessen voor ongeveer 50 roepie. Tijdens het muziekfestival is september wordt dit met een mooie winst aan toeristen verkocht.

If this doesn’t float your boat: in Hong staat een fabriek waar kiwiwijn gemaakt wordt. Hier hangt wel een prijskaartje aan; voor 1000 roepie per fles is dit niet de goedkoopste optie. FYI, Old Monk, de rum die heel India drinkt, is spotgoedkoop in Hapoli voor maar 80 roepie voor een kwart liter. Niet om iemand op ideeën te brengen…

There you go! Noordoost India is echt te doen glutenvrij! Geïnteresseerd in meer informatie over voedsel in India? Lees ook mijn artikel over glutenvrij in Himachal Pradesh.

Gluten: 2x

Lactose: 1x